Kinderen met gehoorverlies beginnen nu op vroegere leeftijd te horen dan ooit tevoren. En de hoorhulpmiddelen die ze ontvangen, zijn de beste die tot op vandaag verkrijgbaar zijn. Waarom is luisteren en praten dan nog altijd moeilijk? In dit artikel legt Clare Sheridan, Consumer Education Manager bij Cochlear, uit hoe belangrijk het is voor ouders om te praten met hun kinderen die via een implanteerbare hooroplossing horen.
Gehoorimplantaten zijn een geweldige technologie, maar bieden niet het volledige antwoord. Ze dienen slechts als brug waarmee uw kind toegang krijgt tot de vereiste essentiële taalomgeving voor cognitieve ontwikkeling.
Dr. Dana Suskind, cochleair implantaatchirurg en auteur, vat dit samen als: “het wonderbaarlijke belang van gesprekken voeren met kinderen … is hetzelfde wanneer een kind met goed gehoor wordt geboren, als wanneer het via een cochleair implantaat hoort. Zonder die taalomgeving is de mogelijkheid om te horen een verspilde kans.”
De waarde van gesprekken tussen ouder en kind begrijpen is onmisbaar, omdat kinderen met realistische verwachtingen gemotiveerd zijn om actief deel te nemen aan revalidatie en op volledige ondersteuning van hun familie kunnen rekenen. Kleine dagelijkse inspanningen leiden tot succes.
Het auditief systeem werkt al in de baarmoeder. Tegen de tijd dat de baby geboren wordt, heeft hij of zij al een ruime auditieve ervaring. Gedurende de eerste dagen, weken en maanden van het leven vindt er een gigantische spraak- en taalontwikkeling plaats. Zelfs bij screening en vroege interventie van pasgeborenen bestaat er dus al een kloof tussen de chronologische leeftijd en de gehoorleeftijd.
Sommige factoren die de voortgang tot het dichten van die kloof beïnvloeden, zijn niet beheersbaar, maar andere kunnen wel degelijk beïnvloed worden. Bijvoorbeeld: hoe vaak het hoorhulpmiddel wordt gebruikt, bij hoeveel spraak een kind betrokken is en de kwaliteit van luisteromstandigheden.
Meer is meer
Uit onderzoek blijkt dat voor de ontwikkeling van luistervaardigheid en gesproken taal 20.000 uur aan interactioneel luisteren nodig is gedurende de eerste vijf jaar. Aangezien baby’s en peuters zoveel slapen, betekent dit voor een kind dat afhankelijk is van gehoortechnologie, dat de technologie gedurende deze tijd op elk moment moet zijn ingeschakeld en dat er veel gesprekken tussen ouder en kind moeten worden gevoerd.
Er bestaat een direct verband tussen het aantal volwassen woorden dat een kind elke dag hoort en het aantal vocalisaties en stemvervormingen van een kind. Onderzoek heeft geen punt van ‘woordverzadiging’ uitgewezen. In andere woorden: hoe meer woorden een kind in gesprekken hoort, hoe meer het zal praten.
Om die reden, als er al geen andere is, moeten ouders leren een gezinsomgeving te creëren waarin veel wordt gesproken. Een andere reden is dat, wanneer we meer praten, we gewoonlijk ook op verschillende manieren praten en meer positieve dingen zeggen. Alle ouders gebruiken simpele aanwijzingen om de dagelijkse routine snel en efficiënt te houden: “OK, Charlie, tanden poetsen en naar bed!”
Wanneer je echter meer praat, worden dingen positiever, rijker en bemoedigender:
“Tijd om je tanden te poetsen, Charlie. Omhoog, omlaag, rond en rond. Zijn ze al schoon? Laat eens zien. Wauw! Stralend en glanzend. Wat heb je toch prachtige witte tanden. Hoe ga je nu naar bed? Spring eens als een konijn …”
Vergeet niet om af en toe stil te zijn, zodat uw kind ook tijd heeft om te luisteren, om na te denken en om terug te praten.
Volgens dr. Suskind is meer dan 85% van de woorden in de woordenschat van een kind afkomstig uit de woordenschat van zijn of haar ouders, en het verschil dat dit maakt is opmerkelijk. Kinderen in een gezin waarin het meest wordt gesproken, horen drie keer zoveel woorden in de eerste vier jaar als kinderen in gezinnen waarin het minst wordt gesproken. Dat houdt in dat ze zo’n 30 miljoen woorden meer horen! Hierdoor wordt ook hun woordenschat vertienvoudigd.
Het belang van interactie
De interactie veroorzaakt meer meetbare veranderingen in de hersenen dan alleen het aantal woorden dat kinderen horen en bereidt een kind voor op lees- en schrijfvaardigheid op school. Door de tijd te nemen om op de non-verbale communicatie van uw kind te reageren, wordt hij of zij aangemoedigd om te brabbelen en vervolgens te praten. Hieronder staan een aantal ideeën om deze waardevolle interacties te starten.
- Kijk naar wat uw kind doet en waar het aandacht aan besteed, en praat er vervolgens over. Begin een ontspannen gesprek waarbij u en uw kind om de beurt praten. Zelfs als uw kind nog niet praat, kunt u reageren op gebaren en gezichtsuitdrukkingen.
“Ik zie dat je laarzen hebt aangetrokken bij Teddy. Wat gaat hij doen vandaag?” - Gebruik boeken en verhalen om een mogelijkheid te creëren om te delen wat er gebeurt en om meer woorden te delen dan in uw alledaagse gesprekken worden gebruikt. De hersenen worden uiteindelijk opgebouwd, niet geboren, en op verschillende en uitgebreide manieren over verschillende dingen praten, draagt bij aan de cognitieve ontwikkeling van uw kind.
- Blader samen fotoalbums door. Vertel verhalen over toen u jong was en vraag uw kind wat hij of zij zich herinnert van bepaalde situaties.
“Weet je nog dat je ging ponyrijden op vakantie?”
“Wat vind je het leukst wanneer we bij oma op bezoek gaan?”
Tip: er zijn online ook geweldige apps verkrijgbaar waarmee je verhalen kunt creëren om een gesprek te starten, die je steeds weer met je kind kunt delen.
Kies uw omgeving zorgvuldig
Het is een feit dat de ideale luistersituatie in stilte is. Voor volwassenen is het iets eenvoudiger om tijd te besteden aan het luisteren in stilte. Voor jongere mensen, voornamelijk voor kinderen en jongvolwassenen, vindt een groter dagdeel plaats op locaties met achtergrondlawaai waar ze niets aan kunnen veranderen of in een spraak-in-lawaai-situatie.
Denk na over hoe u hierbij kunt helpen. Zet bijvoorbeeld de muziek uit wanneer u uw kind voorleest. U kunt ook de wasmachine ’s avonds pas aanzetten of wanneer uw kind op school is, zodat er geen lawaai op de achtergrond aanwezig is wanneer u tijdens het eten kletst.
Gebruik het vermogen
Als ouders hebt u al de eerste stap gezet om uw kind toegang tot horen te bieden. U hebt ook het vermogen om te helpen bij zijn of haar communicatie en cognitieve ontwikkeling door ervoor te zorgen dat uw kind zijn of haar hoorhulpmiddel draagt en betrokken is bij zo veel mogelijk luistersituaties en gesprekken.
De Hooractiviteitentracker van de Cochlear™ Nucleus® Smart App is een geweldig hulpmiddel dat u helpt om te monitoren hoe u ervoor staat. Bekijk de dagen waarop er meer is gesproken en vraag uzelf af: “Wat heb ik gedaan dat het verschil heeft gemaakt? Hoe kan ik dit in stand houden? Wie kan ik nog meer aansporen om te zorgen dat mijn kind meer gesprekken hoort?”
Meer informatie over de Cochlear Nucleus Smart App
Meer informatie over de Hooractiviteitentracker van de Cochlear Nucleus Smart App
Bekijk de presentatie van dr. Dana Suskind over het belang van gesprekken voeren met kinderen: