Hersentraining

Het krijgen van cochleaire implantaten wordt vaak omschreven als een ’wonder’ of ’cadeau’. Voor de ouders van een doof kind dat kan opgroeien met gehoor dankzij cochleaire implantaten kan dat inderdaad zo lijken. Maar voor hen die ooit natuurlijk hebben gehoord en dan gehoorverlies hebben gehad is de reis terug naar horen vaak anders.

Verbreken van de stilte

Het is een enorme emotionele opluchting om weer te horen na een tijd van stilte. U weet dat uw CI werkt en dat er weer geluid naar uw hersenen wordt verstuurd. Voor sommige ontvangers wordt dit echter een teleurstelling als ze zich realiseren dat wat ze horen niet direct hetzelfde is als het natuurlijke geluid dat ze ooit gewend waren en dat eenvoudig te begrijpen was. Voor iedereen is het anders, maar mensen geven vaak aan dat stemmen robotachtig, digitaal, mechanisch, kunstmatig en zelfs zoals Mickey Mouse klinken! En de wereld is rumoeriger dan ze zich kunnen herinneren – er zijn tientallen andere geluiden tegelijk, verwarrend en chaotisch, waardoor ze afgeleid worden door de belangrijkste zaken die ze willen horen.

Een voor de hand liggend antwoord zou zijn de geluidsprocessor aan te passen. Maar opnieuw leren horen is meer als een kind dat leert horen en begrijpen voor de eerste keer. Uw hersenen moeten ervaring opdoen om zich aan te passen aan de ‘geluidsberichten’ die ze ontvangen en leren wat die signalen betekenen. Als u eerder kon horen, heeft uw brein tijd nodig om te herinneren hoe stemmen, vogels, muziek enz. klinken en om te leren dat ze dat nu weer horen.

Dat kost tijd

Het kan vermoeiend zijn en er kunnen een aantal keer horen nodig zijn om het brein zich te laten aanpassen. U dient door te zetten met het luisteren met uw geluidsprocessor om uw hersenen de kans te geven zich goed aan te passen en het geluid te herinneren. Na verloop van tijd zal dat gebeuren, het is gewoon een andere vaardigheid die u leert. Hoe meer u oefent, hoe sneller u het onder de knie hebt.

Ontdek wat voor u werkt

Begin met luisteren naar eenvoudige en herkenbare geluiden of stemmen op een plek waar er geen storend achtergrondgeluid is. Ontspan en richt u op wat u kunt horen en begrijpen. Luister een aantal keer indien nodig. Leg het proces uit aan familie en vrienden zodat zij helpen voor dingen te herhalen. Zo leert u het subtiele verschil tussen bepaalde gelijksoortige woorden.

Op die manier kunt u ook weer genieten van muziek. Vaak is de subtiele nuance in muziek verdwenen, vooral voor mensen die maar aan één kant kunnen horen. Nogmaals, begin met iets dat eenvoudig, bekend en melodieus is. Elke keer dat u hoort, hoort u meer en geleidelijk zullen uw hersenen de ontbrekende delen aanvullen omdat ze zich aanpassen en leren wat de nieuwe geluidssignalen betekenen. Uw geheugen voor geluiden, zoals hoe een gitaar anders klinkt dan een piano, zal geleidelijk terugkeren als u vaker hoort. Veel mensen vinden ook dat luisteren naar muziek hen helpt bij het ontwikkelen van de mogelijkheden om spraak te verstaan.

Wilt u meer lezen?

Cochlear-medewerker Kate schreef indringend over haar herinneringen aan leren horen nadat ze in 2009 haar eerste implantaat kreeg en nadat ze in 2016 een tweede implantaat kreeg en dus ook bilateraal moest leren horen.